Fıtır sadakası, sadaka-i fıtır ne demektir?

Sadaka-i fıtır, fitre, fıtır sadakası

Fıtır sadaksı nedir?

Fıtır “iftar etmek” ve “yaratılış” anlamlarına gelir. Fıtır sadakası (Sadaka-i fıtır) yaratılmış ve Ramazan orucunu tutup iftar etme imkânını elde etmiş olmanın bir şükrü olarak; dinen zengin olup Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanın, belirli kimselere vermesi vacip olan bir sadakadır (Nevevî, el-Mecmu, VI, 104). Vacip oluşu, sünnetle sabittir (Buhârî. Ze­kât, 18, 74; Müslim. Zekât, 12, 15; İbn Mâce, Zekât, 21; Ebû Dâvûd. Zekât, 17-20).

Sadaka-i fıtr yani fıtır sadakasının hükmü nedir?
Fıtır Sadakası, borcundan ve aslî ihtiyaçlarından fazla olarak nisap miktarı mala sahip olan her Müslümana vaciptir. Bunda, zekâtta olduğu gibi, malın nâmî (artıcı) olması ve üzerinden bir yıl geçmesi gibi bir şart söz konusu değildir. Dinen zengin olan çocuk ve akıl hastasının malından velî veya vasîsinin vermesi gerekir.


Şâfiî mezhebine göre ise fıtır sadakası vermek için zengin olma şartı yoktur. Günlük yiyeceğinden fazlasına sahip fakir de fıtır sadakasını verir (Kâsânî, Bedâiu’s-sanâi, II, 69; Nevevî, el-Mecmu, VI, 105).


Kişi kendisinin ve küçük çocuklarının fitrelerini vermekle yükümlüdür. Hz. Peygamber, köle-hür, büyük-küçük, kadın-erkek her Müslümana fitrenin gerektiğini (Ebû Dâvûd, Zekât, 20) ifade etmiştir.


BURADAN İSTEDİĞİN KİŞİYE ELBİSE GÖNDEREBİLİRSİN


Fıtır sadakası ne zaman verilir?
Fıtır sadakasının vacip olma zamanı Ramazan bayramının birinci günü olmakla birlikte, bayramdan önce de verilebilir. Hatta bu daha faziletlidir. Bununla birlikte, Bayram günü veya daha sonra da verilebilir. Ancak, bayram namazından önce verilmesi müstehap kabul edilmiştir.


Şâfiî mezhebinde ise; fitreyi, meşru bir mazeret bulunmadıkça bayramın birinci gününün gün batımından sonra vermek haramdır. Fitreyi Ramazanın ilk günlerinden herhangi birinde vermek caizdir (Nevevî, el-Mecmu, VI, 128).

Sadaka-i fıtr, fıtr sadakasının amacı nedir? Niçin fıtır sadakası verilmelidir?
Fitrenin hedefi, bir fakirin içinde yaşadığı toplumun hayat standardına göre bir günlük yiyeceğinin karşılanması, böylece bayram sevincine iştirak etmesine katkıda bulunmaktır.

Fitir sadakasının miktari nedir? 
Günümüzde fıtır sadakasının belirlenmesinde, bir kişinin bir günlük normal gıda ihtiyacını karşılayacak miktarın ölçü alınması daha uygundur. 

Fıtır sadakası kimlere verilmez?

Dinen zengin sayılanlara, usul (anne, baba, dedeler ve nineler), furua (oğul, kız ve torunlar) ve bakmakla yükümlü olduğu kimselere fıtır sadakası verilmez. Bir kimse, fitresini bir fakire verebileceği gibi, birkaç fakire de dağıtabilir (Merğinânî, el-Hidâye, I, 115-116).

Kimler fıtır sadakası vermekle yükümlüdür?
Ramazan bayramına kavuşan ve temel ihtiyaçlarının dışında nisap miktarı (80. 18 gr. altın veya bu değerde) mala sahip olan Müslümanlar kendileri ve velâyetleri altındaki kişiler için fıtır sadakası vermekle yükümlüdürler (Kâsânî, Bedâiü’s-sanâî, Beyrût 1997, II, 533, 544).

Ancak fıtır sadakası ile yükümlü olmak için bulunması gereken nisap miktarı malın “artıcı” özellikte olması ve üzerinden “bir kameri yıl” geçmiş olması gerekmez.

Bir kimse kendisi ve kendi velâyeti altında olan bakmakla mükellef bulunduğu kimselerin fitresini de vermekle yükümlüdür (Kâsânî, Bedâiü’s-sanâî, II, 535). Buna karşılık kişinin, bakımını üstlendiği kişiler de olsa, ana babası, büyük çocukları, karısı, kardeşleri ve diğer yakınları için fitre ödemesi gerekmez (Kâsânî, Bedâiü’s-sanâî, II, 539, 540). Fakat vekâletleri olmadığı halde bunlar için ödeme yapsa geçerli olur.

Şâfiî mezhebine göre ise fıtır sadakası vermek “farz”dır ve bununla yükümlü olmak için nisap miktarı mala sahip olmak şart değildir (Şirbînî, Muğni’l-Muhtâc, Beyrût 1994, II, 110). Buna göre temel ihtiyaçlarının yanı sıra bayram günü ve gecesine yetecek kadar azığa sahip zengin fakir her Müslüman fitre ile yükümlüdür (Şirbînî, Muğni’l-Muhtâc, II, 113). Şâfiîler fitre ile yükümlü bir kişinin gücü varsa Müslüman ve bakmakla yükümlü olduğu (ana baba gibi) akrabası, karısı ve köleleri için de fitre vermesi gerektiği görüşündedirler (İbnRüşd, Bidâyetü’l-Müctehid, II, 549).

Yurtdışında çalışan kişi (Belcika, hollanda, almanya, fransa) sadaka-ı fıtırı bulunduğu ülke şartlarına göre mi yoksa türkiye şartlarına göre mi verir?
Ülke ve bölgelere göre geçim standartları farklı olduğundan, sadaka-i fıtır mükellefi, kendi bulunduğu yere göre tespit edilen miktarda sadaka-i fıtrını vermesi gerekir (İbn Âbidin, Reddu’l-Muhtâr, II, 22, 70).

Butun bilgiler Diyanet Isleri sitesinden alinmistir.

Peki siz Fıtır Sadakasını nasıl ödeyeceksiniz? 
Fıtır sadakanizi baska bir metodla odemeye ne dersiniz? Gerci Diyanet isleri baskanligi fitir sadakasini her yıl belirli miktarlarda, kişi başı olarak aciklıyor. Ama siz Biraz daha comert davranabilirsiniz.

Benim teklifim, tadiginiz yakininiza, baska bir sehirde oturan tanidiklariniza, ozellikle genc bayanlara fitrenizi vermek icin, ona bir hediye gonderin. Asagidaki resme tiklayarak secegeciniz bir hediyeyi teslimat adresi olarak sevdiginiz kisinin adresine gonderin.


Dusunsenize ne kadar sevinecektir. Hem de bunu  Ramazan Bayramindan once yapmalisiniz ki dinen de gec kalmamis olasiniz.